Door Gijs Mulder, 4-7-'08

In het tijdperk waarin 50 Cent, Lil Wayne en consorten een niet aflatende populariteit genieten, probeert een groot deel van de meer ingewijde hiphopfans naarstig uitwegen te zoeken uit het commerciële bolwerk. Gaat het hier puur om het ontbreken van muzikale kwaliteit en kunst in de muziek, of is het vooral te doen om het imago dat om de acts van het grote geld heen hangt en dat hardcore hiphopfans niet met zich mee willen dragen?

Productieteams als Snowgoons geven op Black Snow sterk de indruk af dat dit tweede het geval is, waarbij de gastrappers verre van onschuldig zijn aan het afgeleverde product. Terwijl de attitude underground is, zijn de beats hapklare brokken, die niet zouden misstaan op G-Unit-albums, en hebben de rappers niet meer te melden dan hoe tough ze hun bizz handelen. Subtiliteit ontbreekt, waardoor de sfeer nooit macaber of neerslachtig is en bombast de boventoon voert. Nooit wordt er op Black Snow, het tweede album van de groep, gespeeld met contrasten: het album is ontzettend vol van geluid en krijgt het ondertussen toch voor elkaar om vreselijk vlak te klinken.

This is Where the Fun Stops is een voorbeeld van een nummer waarvan je denkt dat je de beat al oneindig vaak gehoord hebt op verschillende albums op Babygrande, een label dat variatie überhaupt al nooit hoog in het vaandel gehad heeft. Verschil met andere releases is dat de sound op Black Snow ook nog eens zwaar over de top is, waarbij vrijwel elke toon hevig geaccentueerd aangezet wordt. Vocale samples worden vakkundig in het begin van het nummer ingebouwd onder begeleiding van de nodige scratches, maar alles aan het album wekt de indruk dat dit gebeurt volgens een formule of een voorschrift, niet uit functionaliteit. Ook verder door het album blijft de formule met gerapte refreinen onnodig vaak voorkomen, en telkens volgens een standaardformule voor een moderne hiphoptrack. Allemaal strak, allemaal uit het boekje, precies binnen de lijntjes gekleurd en vooral nooit verrassend.

Starlight is de eerste en enige productie die diepte meegeeft aan de dienstdoende MC; de eerste track die enige vorm van subtiliteit tentoonspreidt. Waar tot hieraan beat en rap volledig los van elkaar stonden, versterken ze elkaar ditmaal. Complimenten aan rapper Viro the Virus, die zich niet laat verlagen tot het primitief overal tegenaan trappen om de afwezigheid van eigen verbale capaciteiten maar te verbergen, maar een bescheiden levensbeschouwing loslaat op de luisteraar. Een vorm van bescheidenheid die de zwakte van de eerdere nummers pijnlijk blootlegt.

Dat de Snowgoons geluidstechnisch geen groentjes zijn, is duidelijk, maar ze willen dat zo graag tonen dat er weinig ruimte voor rustpunten en contrasten overblijft. Hoewel talloze melodietjes de nummers insluipen, zijn de mooie op één hand te tellen.

Incite A Riot bevat bij uitzondering enkele goede ideeën, maar de titel is veelzeggend. De geluiden die worden gebruikt klinken geraffineerd, maar enige vorm van coherentie ontbreekt. Bijna een prettig nummer voor met het verstand op nul, met de nadruk op bijna: het nummer klikt niet als een klok en balanceert op een nogal dubieus randje tussen enerzijds standaard op een goede manier en anderzijds als een willekeurige keuze uit een pakket melodieën en ritmes. Ook Lost hinkelt tussen emotie en goedkope sentimenten, waarbij de rappers het andermaal verpesten.

Op Still Waters Run Deep (van Supastition) is de parallel met G-Unit niet enkel te trekken, hij ligt zelfs ontzettend voor de hand. Om nu nog een nummer te starten met een enorme explosie, getuigt van een problematisch gebrek aan enige vorm van esthetiek. Vooral wat beat betreft ligt het er in dit nummer allemaal zo huizenhoog bovenop dat het moeilijk is een lach te onderdrukken. Het kan bijna door voor een parodie op het hele gangsterrapgenre, inclusief het pakkende refreintje.

Ook tegen het einde van het album blijven talloze clichés van het veralgemeniseerde hedendaagse hiphopgeluid langskomen, van opgepitchte voicesamples in Rainin tot de toonhoogtewisselingen van de beat in Avalanche Warning. Het geeft je allemaal het idee dat je het met de juiste apparatuur en technische vaardigheid zelf ook zou kunnen maken. Van een kunstvorm is hier geen enkele sprake meer.

Dat het album dan met zesenzeventig minuten veel te lang is gezien de eenzijdigheid valt niet meer op door de verbazing over de algehele sound. Heel prominent aanwezig en toch ontzettend identiteitsloos. Een album dat werkelijk niets toevoegt, op één enkele te koesteren track na. De Snowgoons weten met hun apparatuur om te gaan, maar lijken vooral zo tevreden met hun platencontract dat ze het zekere immer voor het onzekere nemen en altijd voor de meest toegankelijke weg kiezen, daarbij voortdurend gehinderd door een schrijnende ideeënarmoede. Enkel Starlight overleeft de spoeling, en is een nummer om te bewaren, geproduceerd door een team met een diep verborgen, heel misschien nog op te hengelen potentie door het vermogen om een strakke, cleane sound neer te zetten.

Misschien ligt het negatieve oordeel aan het feit dat er al zo veel releases met dezelfde stijl van dit album zijn uitgebracht, maar het is zonder twijfel ook deels te wijten aan het grote gebrek aan subtiliteit. Voor het eerst roept een album bij mij werkelijk de vraag op waarom je rapper wordt als je letterlijk níets zinnigs of leuks te melden hebt. Dit is uiteraard het gevolg van een optelsom van vele zwakke albums, maar hier wordt hetzelfde probleem eindeloos lang op je afgevuurd, wat echt funest is. Het doet dít album volledig de das om, omdat het voor mij precies die ene druppel is die de hiphopemmer doet overlopen en ontzettend doet verlangen naar subtiliteit, oprechte emotie en minimalisme in muziek.